Χημεία Β (Γυμνάσιο)/Ο ρόλος της Χημείας
| Αρχή | Περιεχόμενα | Επόμενη Ενότητα |
Τι είναι η Χημεία;
[επεξεργασία]
Η Χημεία είναι μια επιστήμη η οποία μελετά τα υλικά του φυσικού μας κόσμου. Ορισμένοι, επηρεασμένοι κυρίως από ταινίες επιστημονικής φαντασίας, στο άκουσμα της λέξης "χημεία" φέρνουν στο μυαλό τους εργαστήρια με επιστήμονες οι οποίοι φορούν άσπρες ανθεκτικές στολές και πειραματίζονται με δοκιμαστικούς σωλήνες αναμιγνύοντας χρωματιστά υγρά. Η πραγματικότητα όμως είναι διαφορετική.
Για να αντιληφθούμε όμως το ρόλο της Χημείας ας σκεφτούμε πώς μας έχει ωφελήσει στη ζωή μας: τα φαγητά που τρώμε, τα ρούχα μας, τα φάρμακα με τα οποία θεραπευόμαστε, το χαρτί των βιβλίων, τα πλαστικά, τα CD, τα DVD, οι υπολογιστές και γενικά σχεδόν όλη μας η ζωή είναι Χημεία. Η Χημεία όμως συναντάται και στο φυσικό περιβάλλον. Οι χημικοί μελετούν τα μέταλλα, τα αέρια και τη φωτοσύνθεση των φυτών.
Ωστόσο, η Χημεία δεν είναι πάντοτε ωφέλιμη. Όπως σε όλες τις επιστήμες το αποτέλεσμα εξαρτάται από τη χρήση της, σωστή ή λανθασμένη. Σε μερικές περιπτώσεις τα αποτελέσματα έχουν δυο όψεις. Τα φάρμακα, εκτός από το να μας θεραπεύουν, μας προκαλούν παρενέργειες. Επίσης, τα φυτοφάρμακα μπορεί να τρέφουν τα φυτά, όμως μερικά από αυτά είναι επιβλαβή για την ανθρώπινη υγεία και τη φύση. Οι επιστήμονες δεν ευθύνονται πάντα για τη σωστή χρήση της Χημείας. Συχνά τον έλεγχο της χρήσης τον έχουν άνθρωποι ανίδεοι, ανεύθυνοι ή αδιάφοροι για τις παρενέργειες, κυρίως όταν πρόκειται για δικό τους όφελος.
Φαινόμενα
[επεξεργασία]| Οι διάφορες μεταβολές που συμβαίνουν στη φύση ονομάζονται φαινόμενα. |
Τα φαινόμενα που αφορούν φυσικά σώματα χωρίζονται σε δυο μεγάλες κατηγορίες:
- στα φυσικά φαινόμενα και
- στα χημικά φαινόμενα.
Φυσικά φαινόμενα
[επεξεργασία]| Φυσικά φαινόμενα ονομάζονται εκείνα κατά τα οποία δεν μεταβάλλεται η χημική σύσταση των ουσιών από τις οποίες αποτελούνται τα φυσικά σώματα που μετέχουν σ' αυτά. |
Παραδείγματα
[επεξεργασία]- Οι κινήσεις των υλικών σωμάτων.
- Η παραμόρφωση (αλλαγή σχήματος) των στερεών υλικών σωμάτων: τέντωμα, σπάσιμο, κτλ..
- Η μεταβολή του όγκου των υλικών σωμάτων: θερμική διαστολή και συστολή.
- Η εκπομπή θερμότητας ή φωτός από ηλεκτρικές θερμάστρες ή και λάμπες.
- Η μαγνητική έλξη.
- H παραμόρφωση του ελατηρίου
- Διάθλαση η αντανάκλαση στον καθρέφτη από τον ήλιο
Χημικά φαινόμενα
[επεξεργασία]
| Χημικά φαινόμενα ή χημικές αντιδράσεις ονομάζονται εκείνα κατά τα οποία μεταβάλλεται η χημική σύσταση των ουσιών από τις οποίες αποτελούνται τα φυσικά σώματα που μετέχουν σ' αυτά. |
Παραδείγματα
[επεξεργασία]- Η καύση του άνθρακα: ο άνθρακας ενώνεται με το οξυγόνο του ατμοσφαιρικού αέρα και παράγεται μια άλλη ουσία, το διοξείδιο του άνθρακα ή το μονοξείδιο του άνθρακα, σύμφωνα με την αναλογία άνθρακα και οξυγόνου.
- Η ζύμωση του μούστου σε κρασί.
- H ζύμωση του κρασιού σε ξύδι.
- Το νερό διασπάται σε υδρογόνο και οξυγόνο.
- Το υδροχλωρικό οξύ αντιδρά με το υδροξείδιο του καλίου και σχηματίζει νερό και αλάτι.
- Η καύση ενός κεριού.
- Η σκουριά του σιδήρου
Ορισμός
[επεξεργασία]| Χημεία είναι η επιστήμη που ασχολείται με τα χημικά φαινόμενα και τις εφαρμογές τους. |
Στόχοι της Χημείας
[επεξεργασία]Βασικοί στόχοι της Χημείας είναι οι ακόλουθοι:
- Η μελέτη των χημικών φαινομένων, δηλαδή το πώς και γιατί οι χημικές ουσίες μετατρέπονται σε άλλες.
- Η ανακάλυψη, ταξινόμηση και μελέτη των ιδιοτήτων από τις διάφορες χημικές ουσίες που υπάρχουν στη φύση ή μπορούν να συντεθούν τεχνητά από άλλες.
- Η παραγωγή χημικών ουσιών και προϊόντων που δεν υπάρχουν στη φύση, αλλά είναι χρήσιμα στους ανθρώπους.
- Η βελτίωση των ιδιοτήτων ορισμένων χημικών ουσιών που αποτελούν προϊόντα χρήσης από την κοινωνία.
- Η εύρεση τρόπων εξουδέτωσης ανεπιθύμητων ή βλαβερών, για το περιβάλλον ή και τους ανθρώπους, χημικών ουσιών. Τέτοιες χημικές ουσίες αποτελούν απόβλητα, δηλαδή ανεπιθύμητα παραπροϊόντα διαφόρων διεργασιών.
| Αρχή | Περιεχόμενα | Επόμενη Ενότητα |