Εργαστηριακή άσκηση : Ευρεση pH διαλυμάτων με χρήση δεικτών

Ασκηση 09: Ευρεση pH με χρήση δεικτών, pHμετρικού χάρτου, pHμέτρου, συσκευής Multilog.

Σύμφωνα με το αναλυτικό πρόγραμμα οι μαθητές της Α' Λυκείου πρέπει να εκτελέσουν εργαστηριακή άσκηση με τίτλο: Ευρεση pH με χρήση δεικτών, pHμετρικού χάρτου, pHμέτρου, συσκευής Multilog. Η εργαστηριακή άσκηση που προτείνουμε βασίζεται στο πείραμα 5 που περιγράφεται στο βιβλίο: Εργαστηριακός Οδηγός Χημείας. Α' Λυκείου. Στ.Λιοδάκης, Δημ. Γάκης. Σελίδες 46-51.

Στόχοι της άσκησης

Εργαστηριακοί Στόχοι.	Θεωρητικοί Στόχοι.
Χρήση σιφωνίου, ογκομετρικής φιάλης	pH
Αραίωση διαλυμάτων.	Το mol/L ως μονάδα μέτρησης.
Προσδιορισμός pH.	Το χρώμα των δεικτών
Χρήση pH-μέτρου.	Αραίωση

Εισαγωγικές γνώσεις.

1. Περιεκτικότητα, αραίωση

2. Το mol/L ως μονάδα μέτρησης ποσότητας μορίων ύλης ανα λίτρο.

3. Το pH ως ένδειξη της οξύτητας ή βασικότητας ενος διαλύματος.

Οργανα και Χημικές ουσίες

Δύο ογκομετρικές φιάλες 100mL	Διάλυμα HCl 0,1 M
Τρία ποτήρια ζέσεως των 50mL	Διάλυμα NaOH 0,1 Μ
Ενα σιφώνιο εκροής του 1mL	Ρυθμιστικό διάλυμα pH≈5 (AcH/AcNa : Οξικό οξύ 0,1 Μ / Οξικό Νάτριο 0,1 Μ)
πουάρ για την αναρρόφηση	Διάλυμα Ηλιανθίνης 0,1%w/v
Υδροβολέας	Διάλυμα Φαινολοφθαλείνης0,5%w/v
Γυάλινη ράβδος ανάδευσης.	Άγνωστο διάλυμα (Αναψυκτικό ή/και υγρό για τα τζάμια)

Διαδικασία.

Σύμφωνα με τον εργαστηριακό οδηγό:

1. Βήμα:

1. 1. Στην ογκομετρική φιάλη των 100mL, μεταφέρεται 1mL απο το έτοιμο διάλυμα HCl 0,1M χρησιμοποιώντας το σιφώνιο και η φιάλη συμπληρώνεται με απεσταγμένο ή απιονισμένο νερό. Ετσι παρασκευάσαμε 100mL διαλύματος HCl 0,001M.
   2. Σημειώνουμε με ετικέτα ή υαλογράφο το περιεχόμενο της φιάλης ΗCl 0,001M.

1. Βήμα : Ακολουθώντας την ίδια διαδικασία παρασκευάζουμε διάλυμα NaOH 0,001M. χρησιμοποιώντας το έτοιμο διάλυμα ΝaOH 0,1 Μ.
2. Βήμα :
   1. Τοποθετούμε σε ποτήρι ζέσεως των 50mL 20-30mL απο το διάλυμα του HCl 0,001M.
   2. Επίσης τοποθετούμε σε ποτήρι ζέσεως των 50mL 20-30mL απο το έτοιμο ρυθμιστικό διάλυμα pH=5.
   3. Και τέλος τοποθετούμε σε ποτήρι ζέσεως των 50mL 20-30mL απο το διάλυμα του NaOH 0,001M.
3. Βήμα :
   1. Προσθέτουμε 4-5 σταγόνες ηλιανθίνης στο 1ο και 2ο δείγμα (διάλυμα).
   2. και 4-5 στγ φαινολοθφαλεΐνης στο 3ο δείγμα.
4. Σημειώνουμε το χρώμα κάθε δείγματος.

Παράρτημα

Παρασκευή διαλύματος HCl 0,1 Μ

Για να παρασκευάσουμε το διάλυμα θα πρέπει κατ αρχάς να γνωρίζουμε την περιεκτικότητα του πυκνού διαλύματος το οποίο διαθέτουμε.

Τα εργαστήρια συνήθως διαθέτουν π.HCl 32%.

Αν υπάρχει αμφιβολία μπορούμε να υπολογίσουμε την ακριβή κατα βάρος προς όγκο περιεκτικότητα χρησιμοποιούντες τους πίνακες που είναι διαθέσιμοι.

Παρασκευή διαλύματος NaOH 0,1 Μ

Χρησιμοποιούμε 4,0 g ΝaΟΗ τα οποία διαλύουμε σε απιονισμένο νερό σε ογκομετρική φιάλη του 1L. Προσθέτουμς κατ' αρχάς 100mL απιονισμένο νερό στην ογκομετρική φιάλη, κατόπιν προσθέτουμε 4,0 g ΝaΟΗ, και τέλος συμπληρώνουμε με απιονισμένο νερό μέχρι την χαραγή.