Χημεία Β (Γυμνάσιο)/Διαλύματα

Από Βικιεπιστήμιο
Προηγούμενη
Ενότητα
Περιεχόμενα Επόμενη
Ενότητα


Διαλύματα[επεξεργασία]

Στο προηγούμενο μάθημα μιλήσαμε για το τι είναι τα διαλύματα. Σε αυτό το μάθημα θα δούμε σε ποιες ουσίες χωρίζονται και θα μάθουμε για τις περιεκτικότητες διαλυμάτων.

Κάθε διάλυμα χωρίζεται σε δύο ή και περισσότερες ουσίες. Η πρώτη ουσία ονομάζεται διαλύτης και οι υπόλοιπες ονομάζονται διαλυμένες ουσίες.

Διαλύτης θεωρείται η ουσία που έχει την ίδια φυσική κατάσταση με το διάλυμα.


Ποτέ δε μπορεί να διαλυθεί απεριόριστη ποσότητα διαλυμένης ουσίας σε συγκεκριμένη ποσότητα διαλύτη. Η θερμοκρασία, η διαλυμένη ουσία και ο διαλύτης καθορίζουν επίσης και τη ποσότητα της διαλυμένης ουσίας που θα διαλυθεί σε ορισμένη ποσότητα του διαλύτη.

Τέλος, το νερό θεωρείται ως ο παγκόσμιος διαλύτης καθώς βρίσκεται σε μεγάλη ποσότητα στη Γη, είναι πολύ φθηνός και διαλύει πολλές ουσίες.

Περιεκτικότητες Διαλυμάτων[επεξεργασία]

Στην προηγούμενη ενότητα, στις ιδιότητες των μειγμάτων είχαμε πει ότι μπορούμε να αναμειγνύουμε τα συστατικά τους σε διάφορες αναλογίες. Το ίδιο συμβαίνει και με τα διαλύματα (εφόσον είναι και αυτά μείγματα). Όμως επειδή είναι ομογενή, πρέπει να μας έχουν δώσει την αναλογία ώστε να καταλάβουμε την ποσότητα της διαλυμένης ουσίας ή του διαλύτη. Έτσι η Χημεία μας βοηθά να υπολογίσουμε την ποσότητα των ουσιών με βάση κάποιες αναλογίες που έχουν ήδη δοθει.

Η περιεκτικότηα μετριέται και εμφράζεται διαφορετικά, ανάλογα με το τι ακριβώς αναζητούμε να βρούμε ή να ορίσουμε.

Μιλάμε για περιεκτικότητα διαλύματος στα εκατό βάρος προς βάρος όταν μετράμε την διαλυμένη ουσία αλλά και το διάλυμα μόνον σε μονάδες βάρους.

Αναφερόμαστε σε περιεκτικότητα διαλύματος στα εκατό όγκος προς όγκο όταν μετράμε τη διαλυμένη ουσία και το διάλυμα μόνον σε μονάδες όγκου.

Μιλάμε για περιεκτικότητα διαλύματος στα εκατό βάρος προς όγκο όταν μετράμε τη διαλυμένη ουσία σε βάρος, αλλά το διάλυμα σε όγκο.

Περιεκτικότητα Διαλύματος στα εκατό βάρος προς βάρος[επεξεργασία]

Πολλές φορές σε προϊόντα όπως π.χ. ένας χυμός, εάν κοιτάξουμε την ετικέτα για τα συστατικά θα δούμε: νερό, 40% χυμός ροδάκινο...

Αυτό το 40% στη γλώσσα της Χημείας είναι 40% w/w: δηλαδή από τα 100 gr. του χυμού, τα 40 είναι χυμός ροδάκινου.

Η περιεκτικότητα ενός διαλύματος στα εκατό βάρος προς βάρος εκφράζει τη μάζα της διαλυμένης ουσίας που περιέχεται ανά 100 gr. διαλύματος και τη συμβολίζουμε με % w/w.


Ο λόγος που χρησιμοποιείται το σύμβολο w είναι ότι εκφράζει τη λέξη βάρος στα αγγλικά (weight)


Για να προσδιορίσουμε την περιεκτικότητα διαλύματος πρέπει να ξέρουμε 2 πράγματα:
  1. τη μάζα του διαλύματος
  2. και τη μάζα της διαλυμένης ουσίας που περιέχεται στο διάλυμα.


Σημείωση: Σε καμία περίπτωση δεν πρέπει να συγχέεται η έννοια του βάρους με της μάζας στη Φυσική. Το βάρος και η μάζα είναι διαφορετικά μεγέθη απλώς χρησιμοποιούνται μόνο εδώ εκφράζοντας τις περιεκτικότητες διαλυμάτων.

Περιεκτικότητα Διαλύματος στα εκατό όγκος προς όγκο[επεξεργασία]

Στην ετικέτα ενός μπουκαλιού με κόκκινο κρασί διαβάζουμε...αλκοόλη 12 vol, η οποία στην ολοκληρωμένη μορφή της είναι 12% v/v, δηλώνει την περιεκτικότητα ενός διαλύματος στα εκατό όγκο προς όγκο και είναι μια συντομογραφία της σχέσης... 12mL αλκοόλη περιέχονται σε 100 mL κρασί

    12%               v/v

Περιεκτικότητα Διαλύματος στα εκατό βάρος προς όγκο[επεξεργασία]

Οι χημικοί επινόησαν μια άλλη περιεκτικότητα υπολογίζοντας τη μάζα της διαλυμένης ουσίας όχι στα 100g αλλά στα 100mL διαλύματος. Στην ετικέτα ενός διαλύματος ζάχαρης διαβάζουμε ...περιεκτικότητα σε ζάχαρη 10%w/v. Η έκφραση 10%w/v δηλώνει την περιεκτικότητα ενός διαλύματος στα εκατό βάρος προς όγκο και είναι μια συντομογραφία της σχέσης... 10g ζάχαρη περιέχονται σε 100mL διάλυμα

     10%            W/V

-ΣΥΝΕΧΙΖΕΤΑΙ