Εργαστηριακή άσκηση : Ευρεση pH διαλυμάτων με χρήση δεικτών
Σύμφωνα με το αναλυτικό πρόγραμμα οι μαθητές της Α' Λυκείου πρέπει να εκτελέσουν εργαστηριακή άσκηση με τίτλο: Ευρεση pH με χρήση δεικτών, pHμετρικού χάρτου, pHμέτρου, συσκευής Multilog. Η εργαστηριακή άσκηση που προτείνουμε βασίζεται στο πείραμα 5 που περιγράφεται στο βιβλίο: Εργαστηριακός Οδηγός Χημείας. Α' Λυκείου. Στ.Λιοδάκης, Δημ. Γάκης. Σελίδες 46-51.
Στόχοι της άσκησης[επεξεργασία]
| Χρήση σιφωνίου, ογκομετρικής φιάλης | pH |
| Αραίωση διαλυμάτων. | Το mol/L ως μονάδα μέτρησης. |
| Προσδιορισμός pH. | Το χρώμα των δεικτών |
| Χρήση pH-μέτρου. | Αραίωση |
Εισαγωγικές γνώσεις.[επεξεργασία]
1. Περιεκτικότητα, αραίωση
2. Το mol/L ως μονάδα μέτρησης ποσότητας μορίων ύλης ανα λίτρο.
3. Το pH ως ένδειξη της οξύτητας ή βασικότητας ενος διαλύματος.
Οργανα και Χημικές ουσίες[επεξεργασία]
| Δύο ογκομετρικές φιάλες 100mL | Διάλυμα HCl 0,1 M |
| Τρία ποτήρια ζέσεως των 50mL | Διάλυμα NaOH 0,1 Μ |
| Ενα σιφώνιο εκροής του 1mL | Ρυθμιστικό διάλυμα pH≈5 (AcH/AcNa : Οξικό οξύ 0,1 Μ / Οξικό Νάτριο 0,1 Μ) |
| πουάρ για την αναρρόφηση | Διάλυμα Ηλιανθίνης 0,1%w/v |
| Υδροβολέας | Διάλυμα Φαινολοφθαλείνης0,5%w/v |
| Γυάλινη ράβδος ανάδευσης. | Άγνωστο διάλυμα (Αναψυκτικό ή/και υγρό για τα τζάμια) |
Διαδικασία.[επεξεργασία]
Σύμφωνα με τον εργαστηριακό οδηγό:
- Βήμα:
-
- Στην ογκομετρική φιάλη των 100mL, μεταφέρεται 1mL απο το έτοιμο διάλυμα HCl 0,1M χρησιμοποιώντας το σιφώνιο και η φιάλη συμπληρώνεται με απεσταγμένο ή απιονισμένο νερό. Ετσι παρασκευάσαμε 100mL διαλύματος HCl 0,001M.
- Σημειώνουμε με ετικέτα ή υαλογράφο το περιεχόμενο της φιάλης ΗCl 0,001M.
- Βήμα : Ακολουθώντας την ίδια διαδικασία παρασκευάζουμε διάλυμα NaOH 0,001M. χρησιμοποιώντας το έτοιμο διάλυμα ΝaOH 0,1 Μ.
- Βήμα :
- Τοποθετούμε σε ποτήρι ζέσεως των 50mL 20-30mL απο το διάλυμα του HCl 0,001M.
- Επίσης τοποθετούμε σε ποτήρι ζέσεως των 50mL 20-30mL απο το έτοιμο ρυθμιστικό διάλυμα pH=5.
- Και τέλος τοποθετούμε σε ποτήρι ζέσεως των 50mL 20-30mL απο το διάλυμα του NaOH 0,001M.
- Βήμα :
- Προσθέτουμε 4-5 σταγόνες ηλιανθίνης στο 1ο και 2ο δείγμα (διάλυμα).
- και 4-5 στγ φαινολοθφαλεΐνης στο 3ο δείγμα.
- Σημειώνουμε το χρώμα κάθε δείγματος.
Παράρτημα[επεξεργασία]
Παρασκευή διαλύματος HCl 0,1 Μ[επεξεργασία]
Για να παρασκευάσουμε το διάλυμα θα πρέπει κατ αρχάς να γνωρίζουμε την περιεκτικότητα του πυκνού διαλύματος το οποίο διαθέτουμε.
Τα εργαστήρια συνήθως διαθέτουν π.HCl 32%.
Αν υπάρχει αμφιβολία μπορούμε να υπολογίσουμε την ακριβή κατα βάρος προς όγκο περιεκτικότητα χρησιμοποιούντες τους πίνακες που είναι διαθέσιμοι.[1]
Παρασκευή διαλύματος NaOH 0,1 Μ[επεξεργασία]
Χρησιμοποιούμε 4,0 g ΝaΟΗ τα οποία διαλύουμε σε απιονισμένο νερό σε ογκομετρική φιάλη του 1L. Προσθέτουμς κατ' αρχάς 100mL απιονισμένο νερό στην ογκομετρική φιάλη, κατόπιν προσθέτουμε 4,0 g ΝaΟΗ, και τέλος συμπληρώνουμε με απιονισμένο νερό μέχρι την χαραγή.