Ηλεκτρονικό επιχειρείν

Από Βικιεπιστήμιο

Ηλεκτρονικό επιχειρείν (electronic business ή απλά e-business) είναι κάθε επιχειρηματική διαδικασία που διεξάγει μία επιχείρηση ή/και οργανισμός μέσω ενός δικτύου υπολογιστικών συστημάτων (και κυρίως του διαδικτύου).
Ο διαχωρισμός μεταξύ των όρων Ηλεκτρονικό Επιχειρείν και Ηλεκτρονικό Εμπόριο είναι απαραίτητος, λόγω της σύγχυσης που προκαλείται. Το Ηλεκτρονικό Εμπόριο (e-commerce) παρουσιάζεται κυρίως ως διαδικασία πραγματοποίησης οικονομικών συναλλαγών μέσω διαδικτύου. Αποτελεί ένα σύνολο ενδο- και διε- επιχειρηματικών στρατηγικών και προηγμένων Τεχνολογιών Πληροφορίας και Επικοινωνίας, που αποσκοπούν:

  • στην αυτοματοποίηση και απλοποίηση των διεπιχειρησιακών διαδικασιών,
  • στη μείωση του κόστους,
  • στην βελτίωση της ποιότητας των παρεχόμενων προϊόντων και υπηρεσιών,
  • στην αύξηση της ποιότητας και ταχύτητας παράδοσης, και
  • στη δημιουργία «εξατομικευμένων» σχέσεων με τους εμπορικούς εταίρους και τελικoύς καταναλωτές.

Το Ηλεκτρονικό Επιχειρείν (e-business) περιλαμβάνει τη θεμελιώδη αναδιοργάνωση του επιχειρηματικού μοντέλου μιας επιχείρησης, ώστε να προσαρμοστεί στις απαιτήσεις του διαδικτυακού περιβάλλοντος και της Ψηφιακής Οικονομίας. Ενώ το Ηλεκτρονικό Επιχειρείν επικεντρώνεται στην ηλεκτρονική στρατηγική, το Ηλεκτρονικό Εμπόριο είναι ένα υποσύνολο αυτής της συνολικής στρατηγικής που δίνει έμφαση στις εμπορικές συναλλαγές. Το Ηλεκτρονικό Επιχειρείν περιλαμβάνει επιχειρηματικές διαδικασίες στο σύνολο της αλυσίδας αξίας, από τις προμήθειες έως τις πωλήσεις και τη διανομή. Επιπρόσθετα, το Ηλεκτρονικό Επιχειρείν μπορεί να θεωρηθεί ως μία έννοια "ομπρέλα" που καλύπτει τις επί μέρους έννοιες των υπολοίπων ηλεκτρονικών δραστηριοτήτων όπως: Ηλεκτρονικό εμπόριο (e-commerce), Ηλεκτρονική τραπεζική (e-banking), Τηλεργασία (e-working), Ηλεκτρονική μάθηση (e-learning), Ηλεκτρονική διακυβέρνηση (e-governance), κ.λπ. Με απλά λόγια, το Ηλεκτρονικό Εμπόριο είναι μέρος του Ηλεκτρονικού Επιχειρείν.[1]

Στόχοι[επεξεργασία]

Το ηλεκτρονικό επιχειρείν στοχεύει στην προώθηση όλων των τομέων της οικονομίας. Οι πιο σημαντικές εφαρμογές του σήμερα περιλαμβάνουν τον επαναπροσδιορισμό των εταιρικών διαδικασιών, την αυτοματοποίησή τους, τη δημιουργία εξατομικευμένων συνδέσεων, τη βελτίωση της ποιότητας και την παραγωγή υπηρεσιών και αγαθών, τη μείωση του κόστους και την ενίσχυση των περιθωρίων κέρδους.

Το ηλεκτρονικό επιχειρείν έχει, όπως είναι προφανές, πρωτίστως δύο στόχους. Η αυτοματοποίηση στο χώρο εργασίας, μαζί με την ανάπτυξη και τον έλεγχο νέων αγαθών και υπηρεσιών, θα επιτρέψει τη βελτιστοποίηση των τρεχουσών δομών.[2]

Μοντέλα Ηλεκτρονικού Επιχειρείν[επεξεργασία]

Ένα μοντέλο ηλεκτρονικού επιχειρείν, στην πιο βασική του μορφή, είναι η στρατηγική που επιτρέπει σε μια εταιρεία να διατηρείται και να βγάζει κέρδη. Το επιχειρηματικό μοντέλο εξηγεί πώς μια εταιρεία παράγει έσοδα, υποδεικνύοντας τη θέση της στην αλυσίδα αξίας. Υπάρχουν πολλοί τρόποι περιγραφής και ομαδοποίησης επιχειρηματικών μοντέλων. Οι θεμελιώδεις ομάδες που καλύπτονται παρακάτω περιλαμβάνουν[3]:

Ομάδες επιχειρηματικών μοντέλων
Όνομα τύπου μοντέλου Περιγραφή λειτουργίας μοντέλου
Brokerage Model (χρηματομεσιτικό μοντέλο) Οι χρηματομεσίτες δημιουργούν αγορές, συνδέοντας αγοραστές και πωλητές και διευκολύνοντας τις συναλλαγές. Σε αγορές όπου υπάρχει αλληλεπίδραση επιχείρησης με επιχείρηση (business to business), επιχείρησης με καταναλωτή (business to customer) ή καταναλωτή με καταναλωτή (customer to customer), εμπλέκονται συχνά χρηματομεσίτες. Για κάθε συναλλαγή που διευκολύνουν, οι μεσίτες χρεώνουν συνήθως μια αμοιβή ή προμήθεια.
Advertising Model (διαφημιστικό μοντέλο) Το παραδοσιακό μοντέλο μετάδοσης μέσων επεκτείνεται από το μοντέλο διαφήμισης στο Internet. Το μέσο που εκπέμπει είναι ένας ιστότοπος που προσφέρει πληροφορίες και υπηρεσίες, ενώ επίσης ενσωματώνει διαφημίσεις banner ως διαφημιστικά μηνύματα. Η κύρια ή μοναδική πηγή εισοδήματος μπορεί να προέρχεται από τις διαφημίσεις banner. Όταν η επισκεψιμότητα των είναι υψηλή, το μοντέλο διαφήμισης έχει καλή απόδοση.
Merchant Model (εμπορικό μοντέλο) Περιλαμβάνει τους πωλητές χονδρικής και λιανοπωλητές αγαθών και υπηρεσιών. Οι πωλήσεις μπορούν να πραγματοποιηθούν μέσω δημοπρασίας ή με χρήση καταλόγου τιμών.
Manufacturer Model (κατασκευαστικό μοντέλο) Το μοντέλο κατασκευαστή, αλλιώς γνωστό ως "άμεσο μοντέλο", βασίζεται στην ικανότητα του ιστού να επιτρέπει στους κατασκευαστές να επικοινωνούν απευθείας με τους πελάτες και έτσι να συντομεύουν το κανάλι διανομής. Το μοντέλο παραγωγής μπορεί να βασίζεται στην αποτελεσματικότητα, στις καλύτερες σχέσεις με τους πελάτες και στη βαθύτερη κατανόηση των προτιμήσεων των πελατών.
Affiliate Model (εταιρικό μοντέλο) Προσφέρει ευκαιρίες αγοράς οποιαδήποτε ώρα είναι συνδεδεμένος ένας πελάτης στο internet. Αυτό το επιτυγχάνει παρέχοντας οικονομικά κίνητρα σε συνδεδεμένες θυγατρικές ιστοσελίδες. Η δημοτικότητα του μοντέλου αυτού οφείλεται στο γεγονός ότι είναι κατάλληλο για το Διαδίκτυο. Τα προγράμματα πληρωμής ανά κλικ, κατανομής εσόδων και ανταλλαγής banner είναι παραδείγματα παραλλαγών.
Community Model (κοινοτικό μοντέλο) Η αφοσίωση των χρηστών είναι το θεμέλιο για τη βιωσιμότητα του κοινοτικού μοντέλου. Τα έσοδα μπορεί να προέρχονται από την πώληση βοηθητικών αγαθών και υπηρεσιών, από δωρεές που γίνονται οικειοθελώς, από διαφημίσεις ή από συνδρομές σε υπηρεσίες υψηλής ποιότητας. Οι επιχειρηματικές ιδέες της κοινότητας ταιριάζουν στο Διαδίκτυο και σήμερα αυτός είναι ένας από τους πιο γόνιμους τομείς ανάπτυξης, όπως αποδεικνύεται από την άνοδο της κοινωνικής δικτύωσης.
Subscription Model (συνδρομητικό μοντέλο) Οι χρήστες που εγγράφονται σε μια υπηρεσία χρεώνονται ένα περιοδικό, επαναλαμβανόμενο κόστος. Οι ιστότοποι αναμιγνύουν συχνά υλικό μόνο για συνδρομητές ή μέλη, με δωρεάν διαθέσιμο περιεχόμενο. Ανεξάρτητα από το πόσο χρησιμοποιείται, τα έξοδα συνδρομής πρέπει να πληρώνονται.
Utility Model (μοντέλο χρηστικότητας) Το μοντέλο χρηστικότητας βασίζεται στη μέτρηση της κατανάλωσης ή σε μια στρατηγική "pay as you go". Οι υπηρεσίες υπολογισμού, σε αντίθεση με τις συνδρομητικές υπηρεσίες, βασίζονται στην χρήση της υπηρεσίας. Η μέτρηση έχει εφαρμοστεί ιστορικά σε απαραίτητες υπηρεσίες.

Διαχείριση Σχέσεων Πελατών (CRM) στο Ηλεκτρονικό Επιχειρείν[επεξεργασία]

Το CRM, ή η διαχείριση σχέσεων με τους πελάτες (Customer Relationship Management), είναι μια στρατηγική που χρησιμοποιείται για την ενίσχυση των αλληλεπιδράσεων και των σχέσεων με τρέχοντες και νέους πελάτες. Επιτρέποντας στις επιχειρήσεις να εξετάσουν το παρελθόν, το παρόν και τους υποψήφιους καταναλωτές τους σε διάφορα επίπεδα, το CRM βελτιώνει την εξυπηρέτηση πελατών. Είναι ένας από τους παράγοντες που είναι κρίσιμοι για κάθε τύπο επιχείρησης καθώς επιτρέπει την επέκταση και την επιτυχία. Η διαδραστική συλλογή δεδομένων πελατών βοηθά στην ανάπτυξη της ικανότητας e-CRM μιας επιχείρησης, η οποία τελικά έχει ως αποτέλεσμα την επιτυχία του οργανισμού στο σύνολό του.

Πλεονεκτήματα και μειονεκτήματα[επεξεργασία]

Πλεονεκτήματα[επεξεργασία]

Υπάρχουν πολλά οφέλη στο ηλεκτρονικό επιχειρείν, τα περισσότερα από τα οποία σχετίζονται με την απλούστευση των συναλλαγών. Μερικά από αυτά είναι:

  • Απλή εγκατάσταση: Το λογισμικό, μια συσκευή και σύνδεση στο Διαδίκτυο είναι όλα όσα χρειάζονται για να τεθεί σε λειτουργία μια ηλεκτρονική επιχείρηση, ακόμη και από το σπίτι.
  • Ευέλικτο ωράριο εργασίας: Δεδομένου ότι όλοι έχουν συνεχώς πρόσβαση στο Διαδίκτυο, δεν υπάρχουν χρονικοί περιορισμοί που θα μπορούσε να αντιμετωπίσει μια εταιρεία. Οποιοσδήποτε έχει σύνδεση στο διαδίκτυο μπορεί να χρησιμοποιήσει τα προϊόντα και τις υπηρεσίες της.
  • Λιγότερο ακριβό από μια παραδοσιακή επιχείρηση: Οι ηλεκτρονικές επιχειρήσεις είναι συνολικά λιγότερο ακριβές, αν και είναι πιο ακριβές στην έναρξη. Επιπλέον, μειώνονται τα τέλη συναλλαγής.
  • Χωρίς γεωγραφικά όρια: Η ικανότητα γεωγραφικής διασποράς είναι το μεγαλύτερο πλεονέκτημα. Οποιοσδήποτε μπορεί να κάνει μια παραγγελία ανά πάσα στιγμή από οπουδήποτε.
  • Κρατική υποστήριξη: Η κυβέρνηση υποστηρίζει σθεναρά την ψηφιοποίηση και παρέχει την απαραίτητη βοήθεια.
  • Νέα εισαγωγή στην αγορά: Μια παραδοσιακή επιχείρηση δεν θα μπορούσε να εισέλθει σε μια νέα αγορά, αλλά αυτή η στρατηγική έχει μεγάλες πιθανότητες να το κάνει.[4]
  • Χαμηλότερα επίπεδα αποθέματος: Με την ψηφιοποίηση των περιουσιακών τους στοιχείων, οι επιχειρήσεις μπορούν να μειώσουν το επίπεδο αποθέματός τους μέσω ηλεκτρονικών επιχειρήσεων.

Μειονεκτήματα[επεξεργασία]

Παρά όλους τους περιορισμούς, εξακολουθούν να υπάρχουν ορισμένα μειονεκτήματα που πρέπει να λάβουμε υπόψη. Τα συχνότερα είναι:

  • Έλλειψη προσωπικής επαφής: Πριν ληφθεί μια απόφαση, τα προϊόντα δεν μπορούν να αγγιχθούν ή να διερευνηθούν. Σε σύγκριση με το ηλεκτρονικό εμπόριο, το παραδοσιακό μοντέλο προσφέρει μια πιο εξατομικευμένη εμπειρία πελατών. Οι ηλεκτρονικές συναλλαγές θα μπορούσαν επίσης να μην έχουν την προσωπική επαφή που είναι τόσο σημαντική.
  • Παράδοση: Με την παραδοσιακή επιχείρηση, μπορείτε να αποκτήσετε το προϊόν σας αμέσως μετά την αγορά του, ωστόσο με το ηλεκτρονικό εμπόριο, αυτό δεν είναι δυνατό. Θα πρέπει πάντα να υπάρχει αναμονή πριν ληφθούν τα πράγματα.
  • Ανησυχίες για την ασφάλεια: Ένας λόγος για τον οποίο οι άνθρωποι είναι δύσπιστοι για το ηλεκτρονικό εμπόριο είναι οι απάτες.[4]

Πηγές[επεξεργασία]

  1. Efraim Turban, Introduction to Electronic Commerce (Pearson Custom Business Resources), 2010
  2. Γιάννης Δεληγιάννης, Η κοινωνία της πληροφορίας και ο ρόλος των διαδραστικών πολυμέσων, 2006
  3. [1] http://digitalenterprise.org/models/models.html Business models on the web, Michael Rappa, 2010
  4. 4,0 4,1 "Benefits and Limitations of e-Business : Dis-advantages, Solved Questions". Toppr-guides, 2018-03-10. Retrieved 2022-12-09.