Νεοϊνδοευρωπαϊκή Μάθημα 7
ΝΕΟΪΝΔΟΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΜΑΘΗΜΑ 7
ΜΙΑ ΤΕΧΝΗΤΗ ΓΛΩΣΣΑ ΔΙΕΘΝΟΥΣ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣ ΜΕ ΒΑΣΗ ΤΗΝ ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ
(Με βάση το σχετικό δικό μας βιβλίο (των Ιωαννίδη Κ. & Ιωαννίδου Αικ.) του 2008) --ΚώτσονΙωαν 19:46, 27 Αυγούστου 2009 (UTC)
ΜΑΘΗΜΑ 7.1. Η παρατακτική σύνδεση.
7.1.1. Γενικά για την παρατακτική σύνδεση.
Γενικά στις ινδοευρωπαϊκές γλώσσες ο σύνθετος λόγος μπορεί να σχηματισθεί με τρεις τρόπους, ασύνδετα, παρατακτικά και με υποταξη. Στον ασύνδετο σύνθετο λόγο οι προτάσεις τοποθετούνται η μία δίπλα στην άλλη χωρίς συνδέσμους, στην παράταξη οι προτάσεις συνδέονται με παρατακτικούς συνδέσμους, που συνδέουν όμοιες προτάσεις, δηλαδή κύριες με κύριες ή δευτερεύουσες με δευτερεύουσες, και στην υπόταξη οι προτάσεις συνδέονται με υποτακτικούς συνδέσμους, που συνδέουν μη ισοδύναμες προτάσεις, δηλαδή κύρια με δευτερεύουσα ή δευτερεύουσα με άλλη δευτερεύουσα που εξαρτάται από αυτήν.
Οι τρόποι της παρατακτικής σύνδεσης είναι η συμπλεκτική σύνδεση, η διαζευκτική, η αντιθετική, η αιτιολογική και η συμπερασματική. Η σειρά των όρων της πρότασης είναι, γενικά στις περισσότερες ινδοευρωπαϊκές γλώσσες, ΥΠΟΚ - ΡΗΜΑ - ΑΝΤΙΚ ή ΚΑΤΗΓ, αν και σε μερικές γλώσσες, όπως και στη Σανσκριτική1, το ρήμα συνήθως μπαίνει στο τέλος της πρότασης, δηλαδή μετά το υποκείμενο και το αντικείμενο, ενώ στην αρχαία Ιρλανδική2 συνήθως ιδιαίτερα στις ονοματικές προτάσεις το ρήμα προηγείται του υποκειμένου και του αντικειμένου. Oι σημαντικότεροι παρατακτικοί σύνδεσμοι των κλασικών γλωσσών είναι οι παρακάτω:
Συμπλεκτικοι: καί, τε, οὔτε, μήτε, οὐδέ, μηδέ, et, que, atque, ac, etiam, quoque, ne- que, et non. Στη Σανσκριτική3 api (και), u, uta, (καί), no (καί οὐ), στην αρχαία Ιρλαν-δική4 ocus, acus (καί).
Διαζευκτικοί: ἤ, εἴτε, εἴτε … εἴτε, ἐάντε, ἤντε, aut, vel, sive, seu. Στη Σανσκριτική5 va (ἤ), στην αρχαία Ιρλανδική6 acht (ἤ).
Αντιθετικοί: μέν, δέ, μέντοι, ἀλλά, καίτοι, καίπερ, καί μήν, sed, verum, at, vero, tamen, at qui, non solum … sed etiam. Στη Σανσκριτική3 tu (αλλά).
Αιτιολογικοί: γάρ, ὡς, ἐπεί, nam, enim, namque, etenim. Στη Σανσκριτική3 hi (γάρ).
Συμπερασματικοί: ἄρα, δή, οὖν, τοίνυν, οὔκουν, οὐκοῦν, τοιγάρτοι, itaque, igitur, ergo, proinde, quare, quamobrem, quampropter.
7.1.2. Η παρατακτική σύνδεση της Νεοϊνδοευρωπαϊκής.
Η παρατακτική σύνδεση της Νεοϊνδοευρωπαϊκής είναι ανάλογη, αλλά πολύ απλούστερη, από εκείνη της Ινδοευρωπαϊκής, όπως μπορούμε να συμπεράνουμε από τις αρχαίες αλλά και σύγχρονες ινδοευρωπαϊκες γλώσσες, και οι προτάσεις εισάγονται7 με τους παρατακτικούς συνδέσμους ή μόρια που φαίνονται στον παρακάτω πίνακα:
ΣΥΝΔΕΣΗ ΠΡΟΤΑΣΕΩΝ
ΠΑΡΑΤΑΚΤΙΚΗ ΣΥΝΔΕΣΗ
Εισαγωγή
Συμπλεκτική / ke (καἰ), uke (οὔτε)
Αντιθετική / ala, umonon… ala ke
Διαζευκτική / ei, eite…eite
Συμπερασματική / ara, ara u
Αιτιολογική / gar, gar u
(Εκφέρονται με οριστική χωρίς ή με τα εγκλιτικά μόρια (eigar, age, as, mena, un)
Η σειρά των όρων της πρότασης, με εξαίρεση την περίπτωση της έμφασης, είναι βασικά ΥΠΟΚ - ΡΗΜΑ - ΑΝΤΙΚ ή ΚΑΤΗΓ. Σε κάθε περίπτωση το υποκείμενο προηγείται του ρήματος. Σε περίπτωση έμφασης η λέξη που δηλώνει την έμφαση μπορεί να μπαίνει πρώτη ή τελευταία στην πρόταση, αν δε δημιουργεί πρόβλημα στην κατανόηση, ή να τονίζεται εντονότερα. Οι προσδιορισμοί τίθενται κοντά στα προσδιοριζόμενά τους. Οι επιθετικοί κατά κανόνα προηγούνται και οι κατηγορηματικοί έπονται, όπως συμβαίνει συνήθως και με τους ετερόπτωτους ονοματικούς και τους επιρρηματικούς προσδιορισμούς, αν δε χρησιμοποιούνται, συνοδευόμενοι από το άρθρο, ως υποκείμενα.
Το αντικείμενο και το κατηγορούμενο παίρνουν το οριστικό άρθρο μόνο αν είναι απαραίτητο. Όλα τα ρήματα συντάσσονται με αιτιατική ή και εμπρόθετα. Όλες οι ερωτήσεις, ευθείες και πλάγιες, μπορεί να εισάγονται και με το ερωτηματικό μόριο un, un u, που μπαίνει αμέσως μετά την εισαγωγική ερωτηματική λέξη ή αμέσως μετά την προσωπική αντωνυμία.
Δεν υπάρχει απαρέμφατο και μετοχή. Στη θέση τους μπορεί να χρησιμοποιείται για το απαρέμφατο άναρθρη δευτερεύουσα ονοματική πρόταση ως υποκείμενο απρόσωπων ρημάτων ή αντικείμενο προσωπικών ρημάτων ή αντικείμενο ουσιαστικών με ρηματική έννοια, όπως η τέχνη να μιλάς ωραία, η πληροφορία ότι έγινε σεισμός, ο φόβος μήπως πεθάνει, ή έναρθρη ονοματική πρόταση ως υποκείμενο προσωπικών ρημάτων, όπως το να μιλάς έτσι δε μας βοηθάει, και για τη μετοχή δευτερεύουσα ονοματική ή επιρρηματική πρόταση.
Επίσης μπορεί να χρησιμοποιηθεί, συνημμένα μόνο, δηλαδή με υποκείμενο το υποκείμενο του ρήματος εξάρτησης, ρηματικό ουσιαστικό και ρηματικό μετοχικό επίθετο, που σχηματίζονται με τις καταλήξεις -ein, -ont αντίστοιχα, που προστίθενται στο χρονικό ρηματικό θέμα και μπορούν να κλίνονται, να παίρνουν άρθρο, αλλά και υποκείμενο ή αντικείμενο, όπως τα ρήματα, και να χρησιμοποιούνται ως υποκείμενα, αντικείμενα και κατηγορούμενα ρημάτων.
Οι όροι της πρότασης συμφωνούν μεταξύ τους ως προς τον αριθμό και την πτώση. Το άμεσο αντικείμενο, που αν είναι πρόταση συνήθως έπεται του εμμέσου και αν δεν είναι προηγείται, μπαίνει σε πτώση αιτιατική, το έμμεσο σε δοτική. Αν για οποιονδήποτε λόγο το ονοματικό υποκείμενο δε βρίσκεται στην αρχή της πρότασης και μπροστά από το ρήμα του, στην κανονική του θέση μπαίνει η αντίστοιχη προσωπική αντωνυμία. Αν για οποιονδήποτε λόγο το αντικείμενο βρίσκεται στην αρχή της πρότασης, ή υπάρχει φόβος να θεωρηθεί υποκείμενο, συνοδεύεται από το εμφατικό μόριο ge. Ο δεύτερος όρος σύγκρισης εκφέρεται πάντοτε με το ei και την πρόθεση apo και ομοιόπτωτα ή ομοιότροπα.
Όλες οι προτάσεις, κύριες και δευτερεύουσες, εκφέρονται με οριστική. Δεν υπάρχει άλλη έγκλιση. Οι άλλες ρηματικές σχέσεις δηλώνονται με εγκλιτικά μόρια, όπως, κατά την κρίση πάντοτε του προσώπου που μιλάει ή γράφει, για να τονισθεί ιδιαίτερα το αβέβαιο, προσδοκώμενο γεγονός, ιδιαίτερα με τους ιστορικούς χρόνους, χρησιμοποιείται το an (και ενεστώτας για διαρκή πράξη, αόριστος για στιγμιαία, παρακείμενος για συντελεσμένη), το δυνάμενο να γίνει ή να μη γίνει με το ken (με αρκτικό χρόνο για το δυνάμενο να γίνει και ιστορικό χρόνο για το μη δυνάμενο), η ευχή με το ei gar (με αρκτικό χρόνο για ευχή πραγματοποιήσιμη και ιστορικό χρόνο για μη πραγματοποιήσιμη), η προσταγή με το age (και ενεστώτα για διαρκή πράξη, αόριστο για στιγμιαία, παρακείμενο για συντελεσμένη), η προτροπή με το as (και ενεστώτα για διαρκή πράξη, αόριστο για στιγμιαία, παρακείμενο για συντελεσμένη), η απορία με το mena (και ενεστώτα για διαρκή πράξη, αόριστο για στιγμιαία, παρακείμενο για συντελεσμένη).
Το μόριο an συνοδεύει τους άλλους συνδέσμους, αν το ρήμα είναι γενικά ιστορικού χρόνου και εκφράζει προσδοκώμενο και όχι παρελθόν. Οι ερωτήσεις δηλώνονται με τον τόνο της φωνής με έμφαση στη λέξη της ερώτησης για την οποία αναμένεται απάντηση, το ερωτηματικό μόριο un και το σχετικό σημείο στίξης. Οι αρνητικές προτάσεις εκφέρονται με το αρνητικό μόριο u. Οι επιφωνηματικές προτάσεις δηλώνονται με τον ιδιαίτερο τόνο της φωνής και το ανάλογο σημείο στίξης.
7.2.1. Λεξιλόγιο.
ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ / ΝΕΟΪΝΔΟΕΥΡΩΠΑΪΚΗ
ΛΕΞΗ - ΘΕΜΑ / ΛΕΞΗ - ΣΗΜΑΣΙΑ
Τισσαφέρνης < -εσος - Tissafernes / se Tissafernes - Τισσαφέρνης
Σάρδεις - Sardeis / se Sardeis - Σάρδεις
αἰτιά-ομαι - aitia / eg aitia - κατηγορώ
αἰτιἀσομαι - aitiaso / eg aitiaso - θα κατηγορήσω
ᾐτίαμαι - aitiaka / eg aitiaka - έχω κατηγορήσει
Πέρσαι - perses / se perses - Πέρσες
προ-δί-δω-μι - prodo / eg prodo - προδίδω
προδέδωκα - prodoka / eg prodoka - πρόδωσα
βασιλεύς <βασιλέ-ως - basile / se basile - βασιλιάς
αἴτιος < αἰτί-ου - aiti / se aiti - αἴτιος
Τιθραύστ-ης - Titraust / se Titraustes - Τιθραύστης
ἀποτέμ-ν-ω - apotem / eg apotem - αποτέμνω, κόβω
ἀπέτεμον - apotemsa / eg apotemsa - έκοψα
κεφαλ-ή - kefal / se kefal - κεφαλή
Ἀγησίλαος - Agesila / se Agesilaos - Αγησίλαος
δίκ-η - dik / se dik - δίκη
ἀξιό-ω - aksio / eg aksio - αξιώνω
ἠξίωσα - aksiosa / eg aksiosa - αξίωσα
ἀποπλέ-ω - apople / eg apople - αποπλέω
ἀποπέπλευκα - apopleka / eg apopleka - έχω αποπλέυσει
οἴκαδε - eis se oik / eis se oik - προς το σπίτι
αὐτόνομ-ος - autonom / se autonom - αυτόνομος
δασμ-ός - dasm / se dasm - δασμός
ἀποφέρ-ω - apofer / eg apofer - αποφέρ-ω
ἀπενηνόχειν - apoferken / eg apoferken - εἰχα αποφέρει
οἴκοι - in se oik / in se oik - στο σπίτι
τέλος < τέλεσ-ος - teles / se teleses - τέλη
πυ-ν-θ-άν-ομαι - put / eg put - πληροφορούμαι
ἐ-πυθ-όμην - putsa / eg putsa - πληροφορήθηκα
μεταχωρέ-ω - metahore / eg metahore - μετακομίζω
φη-μί - fe / eg fe - λέγω, ισχυρίζομαι
ἔφην - feba / eg feba - έλεγα
Φαρνάβαζ-ος - Farnabaz / se Farnabazos - Φαρνάβαζος
ἐκεῖσε - pros ekei / pros ekei - προς τα εκεί
στράτευμα < -ατος - strateumat / se strateumat - στράτευμα
ἐπιτήδει-ος - epitedei / se epitedei - επιτήδειος
τάλαντ-ον - talant / se talant - τάλαντο
7.2. 2. Κείμενο (Ξενοφώντα, Ελληνικά, 3, 4, 25-27).
Ὅτε δὲ αὕτη ἡ μάχη ἐγένετο Τισσαφέρνης ἐν Σάρδεσιν ἔτυχεν ὤν. Ὥστε ᾐτιῶντο οἱ Πέρσαι προδεδόσθαι ὑπ’ αὐτοῦ. Γνοὺς δὲ καὶ αὐτὸς ὁ Περσῶν βασιλεὺς Τισσαφέρνην αἴτιον εἶναι τοῦ κακῶς φέρεσθαι τὰ ἑαυτοῦ πράγματα Τιθραύστην καταπέμψας ἀποτέμνει αὐτοῦ τὴν κεφαλήν. Τοῦτο δὲ ποιήσας ὁ Τιθραύστης πρέσβεις πέμπει πρὸς τὸν Ἀγησίλαον λέγοντας: «Ὦ Ἀγησίλαε, ὁ μὲν αἴτιος τῶν πραγμάτων καὶ ὑμῖν καὶ ἡμῖν ἔχει τὴν δίκην, βασιλεὺς δὲ ἀξιοῖ σὲ μὲν ἀποπλεῖν οἴκαδε, τὰς δ’ ἐν τῇ Ἀσίᾳ πόλεις αὐτονόμους οὔσας τὸν ἀρχαῖον δασμὸν αὐτῷ ἀποφέρειν». Ἀποκριναμένου δὲ τοῦ Ἀγησιλάου ὅτι οὐκ ἄν ποιήσειε ταῦτα ἄνευ τῶν οἴκοι τελῶν «Σύ δ’ ἀλλά, ἕως ἄν πύθῃ τὰ παρὰ τῆς πόλεως, μεταχώρησον» ἔφη «εἰς τὴν Φαρναβάζου, ἐπειδὴ καὶ ἐγὼ τὸν σὸν ἐχθρὸν τετιμώρημαι». Ἕως ἄν τοίνυν, ἔφη ὁ Ἀγησίλαος, ἐκεῖσε πορεύωμαι, δίδου τῷ στρατεύματι τὰ ἐπιτήδεια. Ἐκείνῳ μὲν δὴ ὁ Τιθραύστης δίδωσι τριάκοντα τάλαντα.
ΝΕΟΪΝΔΟΕΥΡΩΠΑΪΚΟ
Ote toton mah gensa, se Tissafernes esba tuhaie in se Sardeis. Ke se Perses aitiaba illo oti he prodoken sosto. Ke afou se basile of se Perses gnosa oti se Tissafernes esba se aiti, ina se pragmates of soto apobain kake, afou he pempsa se Titraustes, he apotemsa se kefal of illo. Ke afou se Titraustes pragsa toton, he pempsa presbees pros se Agesilaos os legba : «o Agesilaos, se aiti of se pragmates ke te nos ke te vos timoreorka, ke se basile aksio na tu apople pros se patrid ke se polees, ad palaioten esba autonom, na apofer te soto se arhai dasm».
Afou se Agesilaos apokrinsa oti u ken pragba tatad aneu se teleses, os esba in se oik, se Titraustes legsa: « Age an tu metahoresa eis se hor of Farnabazos, eos an putsa oston boul ek se pole, dioti eg timoreka se teo ehtr». Eos ara eg poreu pros ekei, se Agesilaos legsa, age tu do se epitedeies te se strateumat. Ke se Titraustes do tresdeka talantes te illo.
7.2.3. Σχόλια.
ote gensa, esba: όταν έγινε, ήταν, ρήματα της χρονικής και της κύριας πρότασης, toton mah: αυτή η μάχη, υποκείμενο, se Tissafernes: υποκείμενο, tuhaie: τυχαία, επιρρηματικός τρόπου, in se Sardeis: στις Σάρδεις: εμπρόθετος τόπου.
aitiaba, he prodoken: κατηγορούσαν, ότι είχε προδώσει, ρήματα της κύριας και της ειδικής πρότασης, se Perses: υποκείμενο, illo: εκείνον, αντικείμενο, sosto: αυτούς, αντικείμενο.
afou gnosa, oti esba, ina apobain, he pempsa, he apotemsa: αφου αντιλήφθηκε, ότι ήταν, για να αποβούν, έστειλε, απέκοψε, ρήματα της χρονικής, της ειδικής, της τελικής, της χρονικής και της κύριας πρότασης, se basile: ο βασιλιάς, υποκείμενο, of se Perses: των Περσών, γενική κτητική ή αντικειμενική, se aiti: ο αίτιος, κατηγορούμενο, se pragmates of soto: τα πράγματά του, υποκείμενο, kake: άσχημα, επιρρηματικός τρόπου, se Titraustes: αντικείμενο, se kefal of illo: το κεφάλι εκείνου, αντικείμενο.
afou pragsa, he pempsa, os legba, timoreorka, aksio, na tu apople, ad esba, na apofer: αφού έκανε, έστειλε, που έλεγαν, έχει τιμωρηθεί, έχει την αξίωση, να αποπλεύσεις, που ήταν, ρήματα της χρονικής, της κύριας, της αναφορικής, των δύο κύριων, της βουλητικής, της αναφορικής πρότασης, toton: αυτό, αντικείμενο, presbees: πρέσβεις, αντικείμενο, pros se Agesilaos: προς τον Αγησίλαο, εμπρόθετος κίνησης προς πρόσωπο, o Agesilaos: κλητική προσφώνηση, se aiti of se pragmates: ο αίτιος των πραγμάτων, υποκείμενο, ke te nos ke te vos: και για σας και για μας, δοτικές χαριστικές, se basile: ο βασιλιάς, υποκείμενο, pros se patrid: προς την πατρίδα, εμπρόθετος κίνησης, se polees: οι πόλεις, υποκείμενο, palaioten: από παλιά, επιρρηματικός χρόνου, autonom: αυτόνομες, κατηγορούμενο, se arhai dasm: τον αρχαίο δασμό, αντικείμενο, te soto: σε αυτόν, έμμεσο αντικείμενο.
afou apokrinsa, oti u ken pragba, os esba, legsa, age an tu metahoresa, eos an putsa, oston boul, dioti eg timoreka: αφού απάντησε, ότι δε θα έκανε, που ήταν, είπε, φύγε και πήγαινε, μέχρι να πληροφορηθείς, ό,τι θέλεις, διότι έχω τιμωρήσει, ρήματα της χρονικής, της ειδικής, της αναφορικής, της κύριας, της χρονικής, της αναφορικής και της αιτιολογικής πρότασης, tatad: αυτά, αντικείμενο, aneu se teleses: χωρίς τα τέλη, τις αρχές της πατρίδας, in se oik: στην πατρίδα, εμπρόθετος στάσης σε τόπο, eis se hor of Farnabazos: στη χώρα του Φαρναβάζου, ek se pole: από την πόλη, εμπρόθετος προέλευσης, se teo ehtr: τον εχθρό σου.
eos ara eg poreu, legsa, age tu do, do: μέχρι να πάω, είπε, δώσε, ρήματα της χρονικής και των δύο κύριων προτάσεων, pros ekei: προς τα εκεί, εμπρόθετος κίνησης, se epitedeies: τα επιτήδεια, τα απαραίτητα τρόφιμα, αντικείμενο, te se strateumat: στο στράτευμα, έμμεσο αντικείμενο, tresdeka talantes: τριάντα τάλαντα, αντικείμενο, te illo: σ’ εκείνον, έμμεσο αντικείμενο.
7.3. Ασκήσεις.
7.3.1. Γράψε δίπλα στις αρχαίες ελληνικές λέξεις τις αντίστοιχες λέξεις της Νεοϊνδοευρωπαϊκής:
ΑΡΧ. ΕΛΛ. ΛΕΞΗ / ΝΕΟΪΝΔ. ΛΕΞΗ
προτιμά-ω eg
ὠφέλημα < -ατος
πρόφασις, -εως
ὠνέ-ομαι
προϋπάρχ-ω
ὠρύ-ομαι
προφανής<-έσος
ὠθέ-ω
τολμηρ-ός
ἐμπορεύ-ομαι
τόλμημα < -ατος
ἔμπορος
τι-τρώ-σκω
ἐμφανής < -έσος
ἔ-τρω-σα
ἔμμον-ος
7.3.2. Γράψε δίπλα στις λέξεις της Νεοϊνδοευρωπαϊκής τις αντίστοιχες αρχαίες ελληνικές λέξεις:
ΝΕΟΪΝΔ. ΛΕΞΗ / ΑΡΧ. ΕΛΛ. ΛΕΞΗ
anapsuh ρ.
lebet ὁ
anatase ἡ
lahan τὸ
anastel ρ.
leelasi ἡ
anastol ἡ
elaun ρ.
anatref ρ.
leitourgi ἡ
anatrof ἡ
lemb ἡ
anatel ρ.
metop ἡ
anatol ἡ
metriaz ρ.
7.3.3. Συμπλήρωσε τους τύπους που λείπουν στον παρακάτω πίνακα:
ΠΑΡΑΤΑΚΤΙΚΟΙ ΣΥΝΔΕΣΜΟΙ
Συμπλεκτικοί / ............................................
Διαζευκτικοί / ............................................
Αντιθετικοί / ............................................
Αιτιολογικοί / ............................................
Συμπερασματικοί / ...........................................
7.3.4. Ανάλυσε γραμματικά και συντακτικά τις παρακάτω περιόδους:
Potero un esba presbuter se Sofokles ei se Euripides? Se Sofokles ge, o didaskal, dioti he teleutasa of enneadeka hrones. Age oto leg tres dramates of se Sofokles ke duo dramates of se Euripides! Se dramates “Antigone”, “Filoktetes” ke “Aias” es of se Sofokles ke se dramates “Elene, “Ippolutos” ke “Ifigeneia” es of se Euripides. Ala tu legsa tres dramates of se Euripides. Posos un upokrites se Aishulos hresa? Se Aishulos hresa duo upokrites ala se Sofokles hresa tres. To un tu ege (νομίζεις < ἡγοῦμαι) oti esba se agatist poiet? Se Sofokles ge. Ina ton un tu leg oti se Sofokles esba se agation poiet? Eg leg toton, dioti se arhai ellenes kalesa se Sofokles melitt, dioti he ehba ene gluk gloss.
Age tu leg te nos, o paid, posad un polemes gensa inter se ellenes ke se romaies. Inter se ellenes ke se romaies had gensa tres polemes. Pote un se duoik karhedoniak polem gensa, o matetes? Se duoik karhedoniak polem gensa per se hron duoekaton deka okto p.H., o didaskal. Pote un se Karhedon katastreforsa par se romaies? Ote se Korintos katastreforsa par se romaies, o pater, egoun in se hron ekaton tesseradeka eks p.H. Se Korintos essa ene pole endoks ke plousi in arhai hrones. Euge! Ton ge un tu boul na an pragsa semeron, o Penelope? Eg tel semeron na eg i eis se kinematograf.
7.3.5. Σχημάτισε περιόδους με τις λέξεις:
1. se, germanes, katoike, trans (πέρα από), se potam, ren, ala se belges...
2. se Purros (Πύρρος), polemesa, kontra, se romaies, ei, se karhedonies, in se Italia.
3. se spoud (η σπουδή, η επιδίωξη), of se duname, aei, oteba, (ωθούσε) se romaies.
4. se arhai, ellenes, ei, se romaies, taumazba, se duname, of se somat?
5. ol, se strateges, of se Roma, poieba, triamb, meta, se mah.
6. se paid, ora, se struties (στρουθία, σπουργίτια), epi se od, ke paidid, sun tatad.
7. eg protima, se karues (κάρυα, καρύδια), of Pontos. Tatad, gar, es, se agation.
8. age an vos apohoresa, o matetes, se shol, es nun.
9. se romaies, polemesa, deka, ei, deka duo, hrones, kontra se ellenes?
10. ara tu es, se paid, of mo, fil, Nikandros?
7.3.6. Μετάφρασε στη Νεοϊνδοευρωπαϊκή τις περιόδους:
1. Όταν γινόταν η μάχη ο Αγησίλαος βρισκόταν στην πρώτη γραμμή ή έλειπε;
2. Δε γνωρίζω γιατί δεν ήμουνα εκεί, ούτε άκουσα κάτι γι’ αυτό.
3. Ποιος έκοψε το κεφάλι του Τισσαφέρνη, ο Τιθραύστης ή ο Αγησίλαος;
4. Ο Τιθραύστης βέβαια. Γιατί ο Αγησίλαος δε θα το έκανε.
5. Πού βρίσκεται η Γερμανία, παιδί μου, στην Ευρώπη ή την Ασία;
6. Άρα η Γερμανία είναι μεγάλη και πλούσια χώρα.
7. Τίνος χρώματος (hromat) είναι τα μάτια των Γερμανών, πράσινα ή γαλάζια;
8. Δεν ξέρω, δάσκαλε, αν (ane) τα μάτια των Γερμανών είναι πράσινα ή γαλάζια.
9. Όμως γνωρίζω ότι τα δικά μου είναι καστανά.
10. Τι σημαίνει στα ελληνικά η λέξη graf; γράφω ή γραφή;
ΣΥΝΕΧΙΖΕΤΑΙ ΣΤΟ ΑΡΘΡΟ Νεοϊνδοευρωπαϊκή Μάθημα 8